Wat maakt de duurste noten zo prijzig?
Noten komen in allerlei vormen, variaties en smaken, maar tegelijk ook in verschillende prijsklassen. De ene noot komt in kilo’s tegelijk tegen een spotprijs, terwijl andere noten juist bijna per stuk afgewogen lijken te worden. Dat verschil in prijs komt natuurlijk niet uit de lucht vallen; er is een reden waarom de duurste noten die prijs hebben en dat heeft niks te maken met inhaligheid of inflatie. In dit blog leggen we uit waarom de duurste noten een prijskaartje hebben en waarom dat prijskaartje niet direct gaat veranderen.
Wat zijn de duurste noten?
Als we kijken naar de duurste noten, komen er altijd een paar specifieke noten terug. Macadamia’s, pistachenoten, paranoten, amandelen en pecannoten zijn uitstekende voorbeelden van noten die duidelijk meer kosten dan bijvoorbeeld walnoten of hazelnoten. Dat betekent overigens niet dat je gelijk een fortuin kwijt bent, maar wel dat je duidelijk wat meer betaalt dan voor andere noten. Hoe meer van die noten je in huis haalt, hoe duidelijker dat verschil is. Maar waar komt die hogere prijs vandaan? Wat maakt die dure noten zo prijzig?
Reden 1: het duurt even voordat ze geteeld zijn
En met ‘even’ bedoelen we niet een paar maanden. Sommige noten komen van bomen die vele jaren nodig hebben voordat ze productief worden. Een macadamiaboom is pas volwassen als hij tussen de zeven en tien jaar oud is, om maar iets te noemen. Ook pecannoten en pistachenoten hebben jaren nodig om iets op te leveren. Dat maakt de teelt moeilijk en een proces van de lange adem. En dat zorgt weer voor een prijsstijging.
Reden 2: lage opbrengsten door verschillende oorzaken
Sommige bomen, zoals opnieuw de macadamiaboom, leveren relatief weinig noten per vierkante meter. Daarnaast kan soms een oogst mislukken, of heb je te maken met de zogenaamde alternate bearing cycle, waarbij de boom het ene jaar veel noten geeft en het andere jaar de oogst juist enorm tegenvalt.
Reden 3: het verwerken van de noten is arbeidsintensief
Het verwerken van noten kan een arbeidsintensieve klus zijn. Denk bijvoorbeeld aan pistachenoten, die precies op het juiste moment geoogst moeten worden. Of aan paranoten, die in veel gevallen nog gewoon met de hand worden verzameld in het regenwoud. Sommige noten hebben een keiharde schil, die niet met de hand gekraakt kan worden. Allemaal redenen die bijdragen aan een arbeidsintensieve oogst.
Reden 4: de duurste noten groeien in specifieke plaatsen
De duurste noten groeien zelden in wijdverspreide gebieden. In plaats daarvan zijn de teelgebieden vrijwel altijd zeer beperkt. Pistachenoten groeien bijvoorbeeld in Iran, Turkije en Californië en paranoten tref je vrijwel uitsluitend in het Amazonegebied. Als de vraag naar dit soort noten stijgt en de hoeveelheid regio’s waarin je ze kunt telen blijft gelijk, dan gaat de prijs omhoog.
Reden 5: export is niet gratis
Om een noot van het regenwoud naar je ontbijtschaal te krijgen, is export nodig. En dat gaat niet vanzelf. De duurste noten hebben niet zelden een bijzonder lange supply chain. Denk hierbij aan meer dan alleen de reis die ze moeten afleggen voordat ze bij je deur worden bezorgd. Denk ook aan koeling, douaneheffingen, biologische certificering en kwaliteitscontrole. Hoe langer dit duurt, hoe duurder je noten worden.
Reden 6: de vraag
Soms zijn noten opeens heel populair en stijgt de vraag binnen korte tijd aanzienlijk. Als bepaalde noten opeens omschreven worden als superfood, bijvoorbeeld. Als het aanbod hetzelfde blijft en de vraag stijgt, dan worden noten duurder.
We kunnen de conclusie trekken dat de duurste noten zo prijzig zijn vanwege een combinatie van factoren. Hoe meer van de bovenstaande redenen van toepassing zijn, hoe hoger de prijs van je noten.